Fundusze UE
na właściwych torach

Historia 15-lecia CUPT

W 2022 roku Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) obchodzi swoje 15 urodziny. Od 2007 roku, jako państwowa jednostka budżetowa, wspieramy Beneficjentów w procesie przygotowania i realizacji inwestycji drogowych, kolejowych, lotniczych, morskich, wodnych śródlądowych, intermodalnych oraz tych z zakresu bezpieczeństwa, transportu publicznego czy zrównoważonej mobilności.

Wszystkie realizowane projekty przyczyniają się do rozwoju nowoczesnego systemu transportu w Polsce.

Początki Centrum Unijnych Projektów Transportowych

Wystartowaliśmy w 2007 roku jako wyspecjalizowana jednostka, która w ramach resortu transportu miała odpowiadać na nowe wyzwania związane z obsługą funduszy europejskich. Rok 2007 był pierwszym rokiem wdrażania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) 2007-2013, w ramach którego skala dostępnego finansowania wzrosła wielokrotnie w stosunku do lat wcześniejszych.

Początkowo odpowiadaliśmy tylko za ten jeden program unijny.

W pierwszym okresie funkcjonowania można było wyodrębnić dwa główne kierunki działalności CUPT:

  • nabór i ocena wniosków o dofinansowanie projektów, w tym organizacja konkursów oraz wybór projektów;
  • proces rozpoczynający się podpisaniem umów o dofinansowanie dla wybranych projektów, następnie monitorowanie i rozliczanie projektów, polegające na weryfikacji wniosków o płatność, przeprowadzaniu kontroli ex-ante dokumentacji przetargowej, kontroli ex-post zamówień publicznych, kontroli realizacji projektu na miejscu itp., a kończący się kontrolą na realizacji projektu i jego ostatecznym rozliczeniu.

Blisko Beneficjenta

Kompleksowo wspomagamy Beneficjentów od momentu złożenia deklaracji lub podpisania pre-umów, poprzez złożenie wniosku o dofinansowanie i podpisanie umowy o dofinansowanie, aż po całkowite rozliczenie projektu.

Stale pracujemy i dbamy o to, by być jak najbliżej Beneficjenta, czyli naszego klienta. Chodzi o bardzo ścisłą współpracę poprzez codzienne kontakty kierowników projektów w CUPT z Beneficjentami. Te relacje są bezpośrednie – każdy z naszych Beneficjentów wie, do kogo w razie pytań, wątpliwości czy problemów może się zwrócić.

Dzięki specjalnie opracowanym narzędziom analitycznym skutecznie i szybko dostrzegamy potrzebę podejmowania działań ograniczających potencjalne zagrożenia w poszczególnych projektach zgodnie z celami wydatkowania Funduszy Europejskich, którymi są terminowa realizacja i wykorzystanie przyznanych środków w 100%. W przypadku identyfikacji ryzyka, podejmujemy środki zaradcze, np. wzmacniamy monitoring poszczególnych projektów poprzez spotkania z beneficjentami, wizyty monitorujące lub spotkania z instytucjami nadzorującymi beneficjentów.

Taki model sprawia, że jesteśmy skuteczni i szybko reagujemy na zmieniające się okoliczności – co jest konieczne w przypadku dużych, rozłożonych na lata projektów.

Ewolucja i rozwój

Konsekwencją wzrostu znaczenia i oraz rozwoju kompetencji Instytucji było stopniowe zwiększenie naszego składu osobowego. Od roku 2007 do teraz personel CUPT z 40 osób zwiększył się aż ośmiokrotnie. Wzmocnienie kadrowe przyczyniło się do sprawniejszej realizacji projektów w sektorze transportu, efektywniejszego wsparcia Beneficjentów i wypracowywania najlepszych rozwiązań.

 

Obecnie CUPT odpowiada już za trzy programy unijne:

  • Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ),
  • Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020 (POPW),
  • Instrument „Łącząc Europę” (CEF).

W ramach mijającej perspektywy finansowej UE 2014-2020, w sektorze transportu zakontraktowaliśmy ponad 90% dostępnych środków i podpisaliśmy prawie 400 umów z Beneficjentami. Do końca okresu rozliczeniowego perspektywy, czyli 2023 roku, podpiszemy umowy na pozostałe środki, co pozwoli skonsumować 100% alokacji.

Efekty inwestycji transportowych zasilanych z funduszy UE dostrzega i odczuwa każdy, kto korzysta z nowocześniejszych i bardziej komfortowych dróg, pociągów i dworców, autobusów i tramwajów. Dzięki nim polski transport stał się także bardziej bezpieczny i ekologiczny.

Miniony rok 2021 był pod wieloma względami wyjątkowy. Podobnie jak w roku poprzednim, istotny wpływ na sposób realizacji projektów współfinansowanych ze środków UE wywarła pandemia. Nowe, złagodzone przez Komisję Europejską, wytyczne dla Beneficjentów umożliwiły bezpieczną realizację projektów przy jednoczesnym uniknięciu nadmiernych opóźnień lub strat.

149,8
mld PLN
Ogólna wartość projektów zrealizowanych w ramach perspektywy 2007-2013 ze środków POIiŚ
180,4
mld PLN
Ogólna wartość projektów zrealizowanych w ramach perspektywy 2014-2020
385
Projektów - umów zrealizowanych w poszczególnych gałęziach transportu w perspektywie 2007-2013
395
Projektów - umów zrealizowanych w poszczególnych gałęziach transportu w perspektywie 2014-2020

Ważne wydarzenia

2007
Wystartowaliśmy w 2007 roku jako wyspecjalizowana jednostka, która w ramach resortu transportu miała odpowiadać na nowe wyzwania związane z obsługą funduszy europejskich. Rok 2007 był pierwszym rokiem wdrażania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) 2007-2013.
2008
Kolejne lata funkcjonowania CUPT, rosnące doświadczenie oraz potencjał instytucji pozwoliły na rozwój i wprowadzenie wewnętrznych narzędzi informatycznych do rejestracji dokumentacji projektowej oraz monitorowania projektów.
2009
Rozpoczęliśmy proces wdrażania Lokalnego Systemu Informatycznego, dane z którego od 2010 roku zasilały Krajowy System Informatyczny SIMIK 2007-2013.
2010-2016
Skutecznie realizujemy założenia Centrum Unijnych Projektów Transportowych, wspierając Beneficjentów w zakresie efektywnego pozyskiwania i wydatkowania środków unijnych. Dzięki rosnącemu doświadczeniu umacniamy również swoją ekspercko-doradczą rolę.
2017
W odpowiedzi na potrzeby informacyjne od 2017 roku przy CUPT działa Transportowe Obserwatorium Badawcze. TOB jest platformą rozwijania dobrych praktyk, wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy różnymi interesariuszami zaangażowanymi w proces przygotowania i realizacji projektów transportowych. Liczba spotkań eksperckich, które miały miejsce w ramach TOB, sięga już prawie 30. Obchodzimy 10-lecie Centrum Unijnych Projektów Finansowych.
2018
Rozszerzamy współpracę międzynarodową przy naborach projektów ogłaszanych przez Komisję Europejską w ramach programu współpracy bliźniaczej.
2019
Wsparcie Beneficjentów w realiach pandemii. Nowe, złagodzone przez Komisję Europejską, wytyczne dla Beneficjentów umożliwiły bezpieczną realizację projektów przy jednoczesnym uniknięciu nadmiernych opóźnień i strat.
2020
Opracowaliśmy model bazowy Zintegrowanego Modelu Ruchu na 2015 rok. Stale pracujemy nad ZMR na potrzeby nowej perspektywy finansowej. Model jest kompleksowym narzędziem przeznaczonym do wsparcia planowania transportu, zarówno na poziomie strategicznym kraju, jak również na poziomie regionalnym czy lokalnym.
2021
Nie zwalniamy tempa i wchodzimy w obręb nowej, kolejnej perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027, zasadniczo kontynuującej cele i kierunki inwestycji z poprzednich perspektyw, ale z większym naciskiem na kwestie środowiskowe i klimatyczne oraz związane z nimi działania zmniejszające emisyjność i zasobochłonność.
2022
Na bieżąco monitorujemy stan realizacji poszczególnych projektów i utrzymujemy kontakt z Beneficjentami, udzielając również niezbędnego wsparcia. Podejmujemy pierwsze kroki w ramach realizacji założeń Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Wchodzimy Ruszamy z obchodami 15-lecia Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Skala funduszy zarządzanych przez CUPT

Na ilustracjach poniżej przedstawiamy skalę funduszy zarządzanych przez CUPT
w perspektywie 2007-2013 i 2020-2014.
Ogólna wartość

projektów zrealizowanych w latach:

2007-2013
2014-2020

Wydatki ogółem

149,8 mld PLN

Wydatki kwalifikowalne

105,7 mld PLN

Dofinansowania UE

86,0 mld PLN

Wydatki ogółem

180,4 mld PLN

Wydatki kwalifikowalne

125,6 mld PLN

Dofinansowania UE

98,8 mld PLN

Ilość umów

realizowanych w poszczególnych gałęziach transportu:

2007-2013
2014-2020

Transport lotniczy
37 umów

Transport morski i śródlądowy
50 umów

Transport miejski
60 umów

Transport drogowy
133 umów

Transport kolejowy
84 umów

Transport intermodalny
21 umów

Transport lotniczy
8 umów

Transport morski i śródlądowy
42 umów

Transport miejski
59 umów

Paliwa alternatywne
6 umów

Transport drogowy
127 umów

Transport kolejowy
120 umów

Transport intermodalny
33 umów

Rola CUPT

Od przygotowania wniosku po realizację
01
Jesteśmy blisko beneficjenta i projektu – każdy złożony projekt ma swojego opiekuna w CUPT
02
Identyfikujemy, analizujemy zagrożenia i potencjalne bariery w realizacji projektu – szybka eliminacja ewentualnych przeszkód w realizacji projektu
03
Monitorujemy postępy w realizacji projektu
04
Realizujemy zadania z zakresu ewaluacji w sektorze transportu
05
Współpracujemy z beneficjentami - doradzamy na każdym etapie realizacji projektu
06
Wspieramy potencjał benefincjentów - szkolenia, spotkania robocze, strona www CUPT, Twitter, Biuletyn CUPT
07
Prowadzimy okresową sprawozdawczość
08
Oceniamy wnioski o dofinansowanie - projekty indywidualne i konkursowe
09
Rozliczamy poszczególne etapy inwestycji - weryfikacja wniosków o płatność
10
Realizujemy wizyty monitoringowe w miejscu realizacji projektu
11
Kontrolujemy prawidłowości wydatkowania środków unijnych
12
Stworzyliśmy Transportowe Obserwatorium Badawcze - współpracujemy na rzecz efektywniejszego planowania i realizacji projektów
13
Wspieramy ośrodki miejskie we wdrażaniu idei Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej

Ciekawostki o CUPT

Obecnie średni / statystyczny pracownik:
ma
42
lata
jest kobietą
pracuje w CUPT
ok.8
lat
ma
1,17
dzieci

Działalność ekspercka

Jako CUPT gromadzimy wiedzę i doświadczenia wynikające z realizacji projektów z kolejnych perspektyw, dzięki czemu zbudowaliśmy solidne zaplecze eksperckie. Eksperci CUPT angażują się we współpracę ze środowiskami naukowymi, mediami i innymi instytucjami systemu wsparcia realizacji projektów sektora transportu.

Transportowe Obserwatorium Badawcze (TOB) ROZWIŃ
Transportowe Obserwatorium Badawcze (TOB) działa w ramach CUPT od końca 2017 r. Zgodnie z założeniami, tworzy możliwość rozwijania dobrych praktyk, wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy różnymi interesariuszami zaangażowanymi w proces przygotowania i realizacji projektów transportowych. Wspomaga budowę systemu ewaluacyjnego oraz bieżącego monitoringu procesów rozwojowych zachodzących w kraju i efektów prowadzonej polityki transportowej w ujęciu krajowym i regionalnym.

Cele szczegółowe to:

- działania na rzecz wypracowania spójnej metodyki mierzenia wpływu inwestycji PO IiŚ 2014–2020 w obszarze transportu miejskiego i aglomeracyjnego na poprawę płynności i bezpieczeństwa ruchu oraz integrację systemów transportowych w miastach, w tym rozwoju miejskiego transportu publicznego;
- wymiana doświadczeń i dobrych praktyk pomiędzy wszystkimi partnerami społeczno-gospodarczymi, na poziomie krajowym w celu usprawnienia systemu ewaluacyjnego oraz bieżącego monitoringu w obszarze transportu;
- gromadzenie i przetwarzanie danych oraz informacji dotyczących rozwoju transportu do ewaluacji wpływu POIiŚ w ujęciu krajowym, regionalnym;
- prowadzenie prac koncepcyjnych nad założeniami metodycznymi do oceny wpływu podejmowanych interwencji transportowych w ramach POIiŚ, zgodnie z wypracowanymi standardami gromadzenia i analizy danych zebranych w oparciu o ujednoliconą metodykę;
- uzyskanie wiarygodnych i użytecznych informacji o rzeczywistych efektach polityki spójności, ze szczególnym uwzględnieniem sektora transportu w części finansowanej przez POIiŚ przy zastosowaniu spójnego podejścia metodologicznego.

Zadania TOB są realizowane we współpracy z przedstawicielami administracji państwowej i samorządowej, nie tylko krajowej, beneficjentami POIiŚ, JASPERS, środowiskiem naukowym, biznesem oraz organizacjami pozarządowymi.

TOB działa pod auspicjami Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju – IZ POIiŚ i we współpracy z Ministerstwem Infrastruktury.
Zintegrowany Model Ruchu ROZWIŃ
Zintegrowany Model Ruchu (ZMR) to kompleksowe narzędzie przeznaczone do wsparcia planowania transportu (w tym zarządzania popytem i wsparcia zarządzania podażą) zarówno na poziomie strategicznym o zasięgu ogólnokrajowym, jak również na poziomie regionalnym i lokalnym.

Opracowany model bazowy na rok 2015 wraz z aktualizacją na rok 2019 jest czterostopniowym modelem pasażerskim, uwzględniającym ruch towarowy na drogach. Na podstawie tego modelu opracowano modele prognostyczne, które obejmują:
-rok 2025 – jako wariant, który domyka stan infrastruktury transportowej,
-rok 2030 – jako wariant prognostyczny.

Docelowo planuje się opracowanie prognoz na lata 2040 i 2050 definiując je jako odległe horyzonty czasowe niezbędne do prognozowania efektywności inwestycji.
Cykl "O dostępności w CUPT – standard transportowy w praktyce"
Dostępność 2030+
DostępnośćLAB
ROZWIŃ
Od 2016 r. Centrum Unijnych Projektów Transportowych, oprócz działań statutowych związanych z wdrażaniem programów UE, prowadzi także działania mające na celu zwiększenie społecznej świadomości dotyczącej dostępności zarówno wśród beneficjentów, jak i samych pracowników instytucji.

Inicjatywy promujące dostępność transportu są ważnym obszarem działalności eksperckiej CUPT. Dzięki organizowanym przez nas cyklicznie spotkaniom oraz przygotowywanym publikacjom przybliżamy problemy, z jakimi borykają się osoby z niepełnosprawnościami i pokazujemy jak te problemy można rozwiązać.

Poza uświadamianiem CUPT działa tworząc standardy. Na zlecenie Instytucji Zarządzającej POIiŚ przygotowaliśmy pierwszą wersję a następnie dokonaliśmy szczegółowej analizy i weryfikacji obecnie obowiązujących: standardu transportowego i architektonicznego (w części związanej z infrastrukturą transportową), stanowiących aktualnie Standardy dostępności dla polityki spójności 2014-2020 (załącznik nr 2 do Wytycznych w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014- 2020).
Przygotowana propozycja zmian została skonsultowana z beneficjentami CUPT, a następnie przekazana do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.

Wszystkie działania CUPT na rzecz pogłębiania wiedzy mają na celu realizację bardziej dostępnych projektów finansowanych z funduszy UE m.in. w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP) ROZWIŃ
Starając się sprostać wyzwaniom najbliższych dekad także celom ustanowionym w dokumentach strategicznych takich jak Europejski Zielony Ład, podejmujemy działania doradcze oraz szkoleniowe. Jednym z przykładów takich działań była realizowana przez naszą Instytucję, przy wsparciu Komisji Europejskiej, Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwa Infrastruktura oraz Inicjatywy Jaspers pomoc doradczo-szkoleniowa na rzecz wybranych ośrodków miejskich w zakresie planowania zrównoważonej mobilności miejskiej. Projekt ten realizowany z sukcesem przyczynił się do zmiany planowania mobilności miejskiej na rzecz zrównoważonych środków transportu, zachęcił ludzi do korzystania z transportu publicznego i sprawił, że miasta, w których żyjemy, są bardziej przyjazne mieszkańcom.

Nasze plany na przyszłość

Rok 2022 przynosi nowe wyzwania. Przed nami perspektywa finansowa UE na lata 2021-2027. To już czwarta perspektywa finansowa UE, w której Polska bierze udział jako kraj członkowski Wspólnoty. Nadal będziemy największym beneficjentem polityki spójności w UE.

Poznaj CUPT

Centrum Unijnych Projektów Transportowych
Wejdź na naszą stronę www i dowiedz się więcej o zakończonych
projektach i nowych perspektywach
Więcej o CUPT